Behalve pissebedden hebben we heus wel meer interessante beestjes en plantjes op Fontebona. Voordeel van deze specifieke subgroep is dat ze al een tijdje niet meer tussen je tenen kunnen kriebelen. Het is maar wat je voorkeur heeft.

Nou vind ik als geboren Nederlandse bijkans elke steen en rots reuze interessant. Die vind je immers amper in de lage landen. Waar iedere omhooggeploegde steen groter dan een voetbal met een trotse foto in de krant komt. En waar een heuveltje van 50 meter een berg heet.

Daarom gaf ik afgelopen winter toe aan mijn Nederlandse stenenobsessie. Die vlak aan het oppervlak liggende rots op Fontebona moest vrij van begroeiing en aarde. Ok ok. Niet alleen omdat ik dol ben op rots, maar ook omdat ik wat stevigere grond onder de voeten wilde hebben. Deze rotspunt of "atalaya", wat uitkijkpunt betekent in het Spaans-Arabisch, is namelijk een prachtplek als je je grazende beestenboel in de gaten wilt houden. Toen de atalaya schoon was, wierp de zon perfect strijklicht op de rots. Opeens zag ik een paar bijzondere vormen en figuren.

Platte dino? Links zwiepstaart. Rechts krokodillenkop met cool takje. Midden toffe ruggegraat. Onder gezeur over nagelborstels.

Platgeslagen oesterschelp?

Nog meer dino?

Gaaf! Rots met vage afbeelding! Wat mij betrof platgestampte dinootjes. Helaas. Asociacióngenoot Martien moest me uit de droom helpen.

Kijk. Door de geologische onderzoekjes en uitstapjes die we als asociación doen, hebben we geleerd dat Fontebona veelal op oud-Krijt (Albien, 113 - 100 miljoen jaar geleden) ligt. Het laagste deel van Fontebona is wellicht nieuwer oud-Krijt of zelfs oud nieuw-Krijt. Of later vroeg-Krijt of vroeger laat-Krijt. Wat je maar wilt. En dichtbij de bronbeek zitten we duidelijk op een Carboonlaag (300 miljoen jaar oud). In de periode tussen Carboon en Krijt was er hier geen water, dus niet of nauwelijks prut die kon bezinken, dus een tijdsgat.

Fontebona temidden van het Krijt. Bron: Mapa geológico de España 1:50.000 Rioseco 54 14-5, Instituto Technológico GeoMinero de España

Nou weten we ook dat de atalaya een oud-Krijtrots is. Midden uit de periode dat de Atlantische Oceaan en de Baskische Golf zich openden. Iets van 105 miljoen jaar oud. Dat geven de geografische kaarten aan. En je kan het ook zien, omdat het gesteente op die plek vrij bruin verkleurd (ijzerafzetting) en stevig verweerd (lang aan oppervlak) is. Het is een grote bonk waarin in de loop van miljoenen jaren laag op laag op laag voornamelijk zand met daarin skeletjes van planten en dieren zijn afgezet. Als je vervolgens in de literatuur kijkt naar afbeeldingen van wat er in die periode groeide, kroop en zwom, dan zitten er in onze atalaya hoogstwaarschijnlijk zeelelies (Crinoidea) en oesterachtigen vast.

Zeelelie: Enciclopedia Britanica - Wikimedia commons

Hoe onromantisch! Jammer genoeg geen platte mosasauriër. Dat leek me wel tof. Een dino in je eigen achtertuin. Maar helaas. Die hebben ze dan wel weer in de Limburgse heuveltjes. Toch ook best bijzonder.